Tüketimde İstanbul’un Payı Yüzde 25’e Yaklaştı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2022, 2023 ve 2024 yıllarına ait Hanehalkı Bütçe Araştırması verilerini birleştirerek oluşturduğu bütünleşik veri seti, hanehalkı tüketim harcamalarının bölgesel dağılımını ortaya koydu. Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’deki toplam tüketim harcamalarının neredeyse dörtte biri, %24,9 ile TR1 (İstanbul) İBBS 1. Düzey bölgesinde gerçekleşti. İstanbul’u %15 ile TR3 (Ege) ve %12,1 ile TR6 (Akdeniz) bölgeleri takip etti. Tüketimden en düşük pay alan bölge ise %1,5 ile TRA (Kuzeydoğu Anadolu) oldu.
Hanehalkı tüketim harcamalarının Türkiye genelindeki dağılımı (%), İBBS 1. Düzey, 2024
Harcama Kalemlerinde Bölgesel Farklar Belirgin
Harcama türleri bazında yapılan inceleme, bölgeler arasında çarpıcı farklılıklar olduğunu gösterdi. Eğitim harcamalarının %37,8’i, lokanta ve konaklamanın %31,5’i ile konut ve kiranın %27,8’i İstanbul’da yapıldı. Ege Bölgesi, alkollü içecek ve tütün harcamalarında (%18,2) öne çıkarken, Kuzeydoğu Anadolu, gıda ve giyim harcamalarından aldığı payla (%2,1 ve %1,8) dikkat çekti.
Hanehalkı tüketim harcama türlerinin bölgelere göre dağılımı (%), İBBS 1. Düzey, 2024
Bütçede İlk Üç Sıra Konut, Ulaşım ve Gıda
Bölgelerin kendi içindeki harcama dağılımları incelendiğinde, tüm bölgelerde bütçenin büyük kısmını konut/kira, ulaştırma ve gıda harcamalarının oluşturduğu görüldü. Konut ve kiraya en fazla payı (%27,3) İstanbul ayırırken, ulaştırma harcamalarında %24,3 ile TR2 (Batı Marmara) başı çekti. Gıda harcamalarının bütçe içindeki payı ise en yüksek %30,2 ile TRB (Ortadoğu Anadolu) bölgesinde gerçekleşti.
Hanehalkı tüketim harcamalarının türlerine göre dağılımı (%), İBBS 1. Düzey, 2024
İl Düzeyinde Harcama Dağılımı
İBBS 2. Düzey bölgeleri bazında yapılan değerlendirmede, Türkiye genelindeki tüketim harcamalarının %24,9’unun yine TR10 (İstanbul) bölgesinde yapıldığı teyit edildi. Ankara (%8,3) ve İzmir (%6,4) bu alanda İstanbul’u takip eden şehirler oldu. Tüketimden en düşük payı ise %0,6 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) aldı.
Hanehalkı tüketim harcamalarının Türkiye genelindeki dağılımı (%), İBBS 2. Düzey, 2024
Konut ve kira harcamalarına en yüksek payı İzmir (%27,8) ayırırken, ulaştırma harcamalarında Balıkesir-Çanakkale (%25,7) birinci sırada yer aldı. Gıda harcamalarının bütçedeki payı ise en yüksek %33,3 ile Kastamonu, Çankırı, Sinop bölgesinde görüldü.
Konut ve kira harcamalarının en yüksek ve en düşük olduğu ilk 5 bölge (%),
News
